در تمام عرصه‌های هنری ایران، دوبله چیز دیگریست. از همان سال‌های ابتدایی ورود رادیو و سینما به ایران، صداهای گرم و گیرا نیز در میان مردم شناخته شدند و در طی دهه‌های گذشته، روز به روز بر محبوبیت این هنر در میان عامه مردم افزوده شد اما سوال اینجاست که راز ماندگاری یک صدا چیست؟
سالانه افراد زیادی پا به عرصه دوبله و گویندگی می‌گذارند. برخی فکر می‌کنند که تنها فاکتور موثر در تبدیل شدن به یک دوبلور حرفه‌ای، صدای خوب است اما این کافی نیست. یک دوبلور موفق، پیچ و خم زیادی در مسیر حرفه‌ای خود طی می‌کند تا به این نقطه برسد. صدای افرادی مانند منوچهر والی زاده، چنگیز جلیلوند، حسین عرفانی و… به دلایل دیگری غیر از صدای خوب ماندگار شده است.
در این مقاله از وبسایت چکاوا می‌خواهیم به عوامل موثر در تبدیل شدن به دوبلور حرفه‌ای بپردازیم و بگوییم که یک فرد با استعداد، باید چه شرایطی جهت آموزش دوبله و گویندگی داشته باشد. اگر شما هم کنجکاو شده‌اید، به خواندن این متن ادامه دهید.
وقتی که از یک دوبلور حرفه‌ای سخن می‌گوییم، منظورمان چه کسی است؟ چه فردی می‌تواند خود را یک دوبلور حرفه‌ای بداند؟
یک دوبلور حرفه‌ای کسی است که:
به دست آوردن این مهارت‌ها سالیان سال طول می‌کشد و هیچکس یک شبه به دوبلور حرفه‌ای تبدیل نشده است. برای طی نمودن این مسیر به یک راهنما و مربی هم احتیاج دارید که راه را به شما نشان دهد و بهترین شرایط آموزش دوبله و گویندگی را برای هنرجوی خود فراهم کند.
برای تبدیل شدن به دوبلور حرفه‌ای باید کفش آهنین به پا کنید و آموزش دوبله و گویندگی را پشت سر بگذارید. اجازه ندهید که تصورات غلط در مورد این حرفه شما را فریب بدهد و فکر کنید که رسیدن به این هدف آسان است.
دوبلورهای حرفه‌ای مانند منوچهر زنده دل یا ناصر طهماسب به سادگی و در عرض یک روز صدایشان به یادماندنی نشده است. در اینجا می‌خواهیم نقشه راه تبدیل شدن به یک دوبلور خوب و ماهر را ترسیم کنیم پس حتما به اسکرول کردن این متن ادامه دهید.
درست است که داشتن یک صدای خوب و مستعد کافی نیست اما ضرورت دارد. بدون یک صدای آرامش بخش و مناسب نمی‌توانید به یک دوبلور حرفه‌ای تبدیل شوید. یک صدای ریز و جیغ مانند نمی‌تواند دوبلور خوبی شود و نهایتاً برای کاراکترهای مشخص و محدود به کار می‌رود. این در حالیست که یک دوبلور خوب باید قدرت صداسازی و شخصیت پردازی داشته باشد.
گرچه متر و معیار مشخصی برای انتخاب صدای مناسب برای دوبلوری وجود ندارد اما در برخی از کلیات، می‌توان مشترکاتی پیدا کرد. مثلا یک صدای مناسب برای دوبله، باید گرم و گیرا باشد. ممکن است این صدای گرم و گیرا را در یک گوینده مستند مانند مورگان فریمن پیدا کرد یا حتی امکان دارد این گرمای صدا را در یک تیزر تبلیغاتی مانند تیزرهای تبلیغاتی با صدای کیکاووس یاکیده یافت.
در این میان تمریناتی برای تقویت صدا وجود دارد که گوینده با تکرار آن‌ها، می‌تواند قدرت صدای خود را بیشتر کند و منجر به اثرگذاری بیشتر بر مخاطب شود.
مخاطب شناسی بخش مهمی از تمام رسانه‌هاست و از یک روزنامه محلی گرفته تا گویندگی و دوبله، هنرمند باید بتواند مخاطب خود را به خوبی شناخته و با‌توجه به نیاز وی، محتوای مربوطه را تولید کند.
اگر قرار است برای یک کسب و کار جدی مانند وکالت، سفارش گویندگی تیزر تبلیغاتی داشته باشید، باید به سراغ نریتوری بروید که صدایی جدی و گرم دارد. هر صدایی برای هر مخاطبی مناسب نیست. یک گوینده حرفه‌ای به خوبی این مسئله را می‌فهمد و با توجه به آن، سفارش گویندگی را می‌پذیرد.
هیچ فاکتوری به اندازه پرسونال برندینگ در موفقیت یک گوینده مهم نیست؛ چرا که صدای شما باید شناخته شود و مخاطب در هر شرایطی آن را تشخیص بدهد. مثلاً کار برخی از گویندگان حرفه‌ای به جایی رسیده که همواره به جای یک شخصیت حرف می‌زنند. تصور کنید که شخصیت مارلون براندو در فیلم‌های مختلف را با صدای شخص دیگری به جز چنگیز جلیلوند ببینید. اصلا چیز جالب توجهی از آب درنمی‌آید!
واقعیت اینجاست که پرسونال برندینگ باعث می‌شود که صدای گوینده به گوش مخاطب آشنا باشد و منجر به افزایش توجه وی شود. بر اساس همین موضوع، می‌توان گفت که بحث پرسونال برندینگ در گویندگی تیزر تبلیغاتی بسیار مهم‌تر است؛ چرا که منجر به ماندگاری محصول در ذهن مشتریان خواهد شد.
برای اینکه بتوانید سفارش گویندگی از مشتریان بگیرید، باید تجهیزات حرفه‌ای ضبط صدا داشته باشید. بدون این تجهیزات نمی‌توان صدایی ژوست و باکیفیت تولید کرد. علاوه بر این، نیازمند استودیوی ضبط هستید تا صدای شما با کیفیت خوبی ضبط شود.
در استودیوهای ضبط صدا، محیط به طور کامل عایق‌بندی صوتی شده و هیچگونه صدای اضافه‌ای در فایل نهایی صدا نخواهد بود. چکاوا به عنوان یکی از پیشتازان عرصه گویندگی و دوبله، بهترین دوبلورها و استودیو ضبط صدا را در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهد.
برخی از هنرمندان و فعالان عرصه دوبله، بخشی از منزل خود را به استودیو ضبط صدا تبدیل کرده‌اند و به صورت دورکار، فعالیت خود را ادامه می‌دهند. شما می‌توانید گوینده موردنظر خود را از وبسایت چکاوا انتخاب کرده و بعد از ارسال متن، فایل صوتی را در کوتاه‌ترین زمان ممکن دریافت کنید.
مطالعه کتاب در حوزه‌های مختلف، موثر و مفید است. در هنر دوبله برای آموزش گویندگی نیز باید کوله‌بار مطالعاتی خود را سنگین کنید و با دانش فراوان وارد این عرصه شوید. برخی از مهمترین کتاب‌هایی که به حوزه آموزش دوبله و مهارت در این هنر می‌پردازند، شامل موارد زیر هستند:
در این میان کتاب‌های انگلیسی زبان بسیار خوبی نیز به چاپ رسیده‌اند که در مسیر تبدیل شدن به دوبلور حرفه‌ای، یار و همراه شما خواهند بود.
احتمالاً شما هم می‌دانید که گویندگی و دوبله، عرصه‌های مختلفی دارد و در بسترهای متفاوتی به کار می‌آید. بخشی از مهمترین انواع دوبله، شامل موارد زیر هستند:
یکی از مهمترین عرصه‌های دوبله، گویندگی فیلم و سریال است. در واقع بخش مهمی از ماندگاری هنر دوبله در ذهن مخاطب به سینما و تلویزیون برمی‌گردد. یک گوینده حرفه‌ای بخشی از رزومه خود را در فیلم و سریال می‌سازد.
صداهایی که در سینما و تلویزیون گویندگی کرده‌اند، بیش از دیگر هنرمندان در ذهن مخاطب باقی مانده‌اند. صداهای بزرگی مانند حسین عرفانی، ژالو علو، چنگیز جلیلوند و…برای همیشه در خاطر ما ماندگار شده‌اند و هیچوقت فراموش نمی‌شوند؛ چرا که بخشی از مهمترین کاراکترهای سینما و تلویزیون را با صدای آن‌ها می‌شناسیم.
یکی دیگر از بهترین عرصه‌های دوبله، گویندگی انیمیشن و کارتون است که اتفاقاً بخش زیادی از گویندگان به آن روی می‌آورند. دوبله انیمیشن نیازمند مهارت بالای گوینده در تیپ سازی و شخصیت پردازی دارد. به همین دلیل فقط گویندگان ماهر و حرفه‌ای به سمت این حوزه می‌روند.
علاوه بر کارتون و انیمیشن، به تازگی گویندگی موشن گرافیک نیز مطرح شده که حوزه پولسازی برای گویندگان به حساب می‌آید. بخشی از بهترین گویندگان انیمیشن کنونی را در ادامه معرفی کرده‌ایم:
شما می‌توانید از طریق سایت چکاوا، گوینده موردنظر خود را انتخاب کرده و سفارش فایل صوتی بدهید.
یکی از اصلی‌ترین حوزه‌های گویندگی به تیزر تبلیغاتی برمی‌گردد. این عرصه پولساز می‌تواند به کسب درآمد گویندگان کمک کند. البته فراموش نکنید که برای انتخاب یک نریتور حرفه‌ای تیزر تبلیغاتی باید جوانب مختلف را بررسی کرده و بهترین انتخاب را داشته باشید.
یک گوینده تیزر تبلیغاتی باید:
در صورتی که این موارد را در گوینده موردنظر خود پیدا کردید، تعلل نکنید و همان لحظه سفارش خود را نهایی سازید.
مستندها بخش مهمی از اثرگذاری خود را به راوی مدیون هستند. بدون یک راوی خوب و قدرتمند، بعید است که بتوان توجه مخاطب را جلب نموده و به بهترین شکل ممکن، او را میخکوب کرد. گویندگان حرفه‌ای می‌توانند همان راویان موردنظر شما باشند. مثلا مستندهای حیات وحش را با صدای داوود نماینده شنیده‌ایم و بعید است صدای شخص دیگری را به جای او قبول کنیم.
شما می‌توانید سفارش نریشن خود را از طریق سایت چکاوا نهایی کنید و اگر مایل به همکاری هستید با پشتیبانان سایت چکاوا در ارتباط باشید.
این عرصه از گویندگی کاملاً جدید است اما به دلیل استقبال زیادی که از گیم‌های فارسی صورت گرفته، گویندگان نیز در این حوزه فعالیت بیشتری پیدا کرده‌اند.
صدایی مناسب گیم و بازی است که هیجان لازم را به گیمر انتقال دهد و با توجه به شرایط بازی، همانند استاد سعید مظفری که از بهترین دوبلور های گیم محسوب می‌شود تغییر لحن داشته باشد. دوبله گیم و بازی توسط شرکت‌های سازنده این بازی‌ها صورت می‌گیرد اما چنانچه به تازگی می‌خواهید پا به عرصه دوبله و گویندگی بگذارید، بدانید که این پوزیشن کاری نیز جزو انتخاب‌های شما خواهد بود.
هیچ شرکت یا سازمانی نیست که به صدای ضبط شده نیاز نداشته باشد. از پیغام‌گیر تلفن گرفته تا باجه‌های بانک و آسانسور، همه و همه به یک گوینده حرفه‌ای نیاز دارند.
چیزی که در این حوزه اهمیت فراوانی دارد، وضوح صدای گوینده است. گوینده باید قادر باشد که به وضوح صحبت کرده و منظور را برساند. یکی از کسانی که در گویندگی اپراتوری فعالیت زیادی دارد، مهرداد مزرعه است. احتمالاً صدای این گوینده توانمند را در مترو، باجه‌های بانک و حتی آسانسورها شنیده باشید.
امروزه پادکست‌ها به بخش مهمی از زندگی مردم تبدیل شده‌اند. مطمئناً برای شما هم پیش آمده که در حین رانندگی یا انجام امور روزمره به یک پادکست گوش داده باشید و زمان از دست شما در رفته باشد. گویندگان حرفه‌ای در حوزه ضبط پادکست نیز فعالیت دارند و می‌توانند از طریق این رسانه، پرسونال برندینگ قوی‌تری داشته باشند.
آموزش دوبله و گویندگی مسیر ناهمواری دارد و بسیاری از هنرجویان در ادامه این مسیر باز می‌مانند و حرفه دیگری برای خود انتخاب می‌کنند. تنها کسانی باقی می‌مانند که شور و عشق کافی به گویندگی دارند و در این راه، هست و نیست خود را وسط می‌گذارند. اگر آماده چنین دشواری‌هایی هستید، همین امروز آغاز کنید. چکاوا یار و راهنمای شما در این مسیر خواهد بود.
