تقریبا همه ما یک بار هم که شده با صدایی خاطره انگیز، سفری به زیر دریا و یا اعماق جنگل های آمازون داشته و هرچه بیشتر پی به عظمت خلقت و خالقش برده و گویی وجودمان، سراسر تحسین و شگفتی شده است. تحسین خالق و مخلوق و البته، صدای مخملی در پس زمینه که گویی به تصاویر صامت، جانی مضاعف داده و باعث شده برای چند دقیقه ای فقط لذت ببریم. لذت از دیدن تصاویر و شنیدن آن آوای دل انگیز.
گویا گویندگان مستند آمده اند تا ما را همراه خود به فراسوی بی کران این عالم ببرند. آری گوینده مستند، خود، اتفاقی شگرف در این عالم است و نوری است علی نور شگفتی های دیگر این زندگی.
در ادامه تمام تلاشمان بر شناساندن هرچه بهتر این شغل خاطره انگیز و جذاب است با ما همراه باشید.
مستند به خودی خود یکی از مهمترین ژانر های سینمایی به حساب می آید که گوینده مستند با صدای دلنشینش واسطه ای میان مخاطبان و فیلم می شود اما مستند نیز انواعی دارد که هر کدامشان دری تازه به روی مخاطب می گشاید و دنیای متفاوتی را به تصویر می کشد. از همین رو، هر نوع مستندی متناسب با ویژگی های خود گوینده منحصر به فردی را می طلبد پس با ما باشید تا در این جا چند نمونه از مهمترین انواع مستند را بشناسیم.
در میان انواع مستند، مستند خبری با توجه به سوژه خاصی که بررسی می کند بیشتر به سوی واقعیت می گراید و از هر گونه صحبت های کلیشه ای به دور است. به این ترتیب گویندگانی که برای مستند های خبری انتخاب می شوند لازم است در کنار حفظ آرامش لحن بسیار قوی ای داشته باشند و در کنار تسلط کافی به ادبیات فارسی و خوانش صحیح کلمات آن ها را شمرده شمرده و دقیق بیان کنند و اگر بخواهیم برای گویندگی مستند خبری یکی از بهترین گویندگان را مثال بزنیم می توانیم به خانم ژاله صادقیان اشاره کنیم.
روایت های علمی اغلب مملو از الفاظی هستند که معمولا عام مردم و گویندگان معمولی نمی توانند آن ها را به خوبی بیان کنند، بدین سبب افرادی که برای گویندگی مستند های علمی در نظر گرفته می شوند، باید در کنار داشتن تخصص کافی در آن زمینه به زبان های بین المللی به خصوص زبان انگلیسی اشراف کاملی داشته باشند در این میان یکی از بهترین صداپیشه های مستند علمی صفاریان پور می باشد.
بسیاری از ما بارها هنگام تماشای تلویزیون به مستند هایی در رابطه با فقر، گرسنگی، جوانان و تمامی مسائلی که به طور روزمره با آن ها درگیر هستیم برخورد کرده ایم، این مستند هایی که گاه و بیگاه توجه مان را در قاب تلویزیون جلب کرده اند مستند های اجتماعی نامیده می شوند که روایت هایی پر از چالش های اجتماعی را در خود جای داده اند.
از این رو گویندگان مستند های اجتماعی همچون منوچهر زنده دل و همت مومیوند لازم است این روایت ها را به شکلی داستانی برای مخاطبان خود روایت کنند. همچنین در این گونه مستند ها گاها مسائل تلخ اجتماعی بیان می شود که همین مورد لحن و صدایی محزون متناسب با آن مستند را می طلبد.
تاریخ مملو از حکایت های راز آلودی است که در مستند های تاریخی قرار است پرده ها کنار روند و چهره ی حقیقی این حکایت ها آشکار شوند، بنابراین مستند های تاریخی همواره مخاطبان را به سوی پیگیری و کشف حقایق می کشاند. به این ترتیب گوینده ای که روایتگر مستند های تاریخی است الزاما باید آن روایت را ساده و روان توضیح دهد تا ارتباط خوبی با مخاطب خود برقرار کند، علاوه بر این شخصیت صدای گوینده مانند پرویز بهرام متناسب با مستند تاریخی باشد.
لمس طبیعت و حقایق زندگی با صدایی خوش آهنگ در پشت میکروفن می تواند لذت تماشای فیلم مستند را دوچندان کند، فیلم مستندی که با فراز و فرود های صدای گوینده مستند، شکلی مهیج به خود می گیرد تا علاوه بر به تصویر کشیدن زیبایی های طبیعت و محیط زیست تماشای فیلم مستند را مانند بهترین فیلم های دنیا جذاب سازد. در این میان مستند های حیات وحش گویندگان خاص خود را می طلبند گویندگانی همچون داود نماینده و اکبر منانی که با صدای پر انرژی خود بدون خستگی بتوانند مخاطب را به سمت کشف حقایق طبیعت بکشانند.
مستند هایی که در پی حواشی جنگ ساخته شده اند همواره مخاطبان خاص خود را دارند، مخاطبانی که به دنبال سخنان گوینده یا راوی مستند خواهان لمس شرایط جنگ و اثرات آن هستند. در نتیجه گوینده ای که برای مستند های جنگی انتخاب می شود باید منعطف باشد و تغییر لحنی مشخص در میان سخنانش وجود داشته باشد که همچون روایت فتح به گویندگی مرتضی آوینی وهم یا رعب را به تصویر بکشد.
یکی دیگر از ژانر های مستند، مستند سیاسی می باشد ساخت این سبک از مستند در هنگام نزدیک شدن به ایامی همچون انتخابات برای بسیاری از سیاستمداران اولویت قرار می گیرد. مورد مهمی که در مستند های سیاسی وجود دارد این است که مستند باید به گونه ای ساخته شود که بر افکار عمومی تاثیر گذارد به همین جهت گوینده ای که انتخاب می شود باید بتواند به بهترین شکل با مخاطبان ارتباط برقرار کند. یکی از گویندگان مطرح در مستند های سیاسی خسرو شمشیرگران می باشد که با لحن خود می تواند به خوبی مستند را پیش ببرد.
به طور معمول شرکت ها و کارخانه های بزرگ برای نشان دادن تاریخچه تاسیس شرکت و یا نحوه ارائه خدماتشان به مخاطبان فیلمی را در قالب مستند تهیه می کنند که این فیلم توسط گوینده مستند به خوبی هدایت می گردد. همچنین ارائه خدمات و فعالیت های شرکت به دانشی فراتر از یک دوبلور مستند عادی نیاز دارد، پس گوینده مستند صنعتی نه تنها باید با فعالیت آن حوزه آشنا باشد بلکه دانستن زبان انگلیسی در این اشخاص مزیتی قابل توجه محسوب می گردد. نمونه بارز چنین صداپیشگانی مرتضی هاشم خانلو می باشد که توانسته سبکی خاص در گویندگی مستند های صنعتی داشته باشد.
همانند ضبط نریشن در استودیو و صداگذاری روی ویدیو و فیلم، گویندگی مستند نیز اصول و قوانین خاصی دارد قانون هایی که بسیار بر کیفیت یک فیلم مستند تاثیر گذارند؛ چرا که گوینده مستند هر چند بر روی صفحه نمایش نامرئی است اما نقشی کلیدی در شکل گیری مستند دارد در نتیجه اینجا می توانید مهمترین موارد در ارتباط با اصول گویندگی مستند را مشاهده کنید.
حال که با انواع مستند آشنا شدیم کافیست برای شناخت بیشتر گویندگی مستند به سراغ مشهورترین گویندگان مستند برویم کسانی که با صدای طنین انداز خود همواره روایتگر خاطراتی تلخ و شیرین در حقایق مستند ها بوده اند، از این رو در اینجا به بررسی ویژگی های صدای برخی از خوش نام ترین گویندگان مستند می پردازیم.
صدایی عمیق، منحصر به فرد و خوش آهنگ تنها بخشی از ویژگی های صدای هوشنگ لطیف پور، یکی از تاثیر گذار ترین گویندگان در عرصه دوبله و مستند بود. وی علاوه بر فعالیت در عرصه دوبله و گویندگی وظیفه مدیریت دوبلاژ را نیز بر عهده داشت و جزو اولین اشخاصی به شمار می رفت که مدیر دوبلاژ تلویزیون ملی ایران شد. علاوه بر این هوشنگ لطیف پور در کارنامه خود گویندگی راز بقا را به ثبت رساند تا با استفاده از اصول گویندگی مستندی خاطره انگیز را برای مخاطبان خود خلق کند.
همواره در میان مشهور ترین گویندگان نام پرویز بهرام به چشم می خورد، شخصی که با آثار ماندگار خود از جمله جاده ابریشم صدایش را در خاطرات نهادینه کرد. پرویز بهرام لحنی بسیار جدی داشت، علاوه بر این وی در عرصه هنرپیشگی بسیار فعال بود و در زمره پیشکسوتان این رشته به شمار می رفت.
صاحب یکی از خاطره انگیز ترین آواهایی که شنیده ایم اکبر منانی است وی که یکی از پیشکسوتان عرصه صدا پیشگی محسوب می شود، علاوه بر دوبله فیلم هایی همانند زبل خان، پوآرو و لوک خوش شانس راوی مستند سیاره ما نیز بوده است تا بتواند با لحنی زیبا و آکنده از شور و هیجان مخاطبان را با جهان هستی همراه سازد.
شنیدن صدای منعطف و مقتدر منوچهر والی زاده در فیلم های مستند می تواند، تجربه ای دلنشین را برای مخاطبان به ارمغان آورد. منوچهر والی زاده که همچون ناصر طهماسب و اکبر منانی در زمره پیشکسوتان عرصه گویندگی و صدا پیشگی می باشد، قادر است با لحنی روان و صدایی با طراوت مستند را از حالت ملال آور خارج کند و به زیباترین شکل ممکن گویندگی مستند را بر عهده گیرد.
یکی از برجسته ترین گویندگان زن ایرانی ژاله صادقیان نام دارد، وی با تن صدایی بسیار زیبا متن های حماسی، علمی، اجتماعی و مستند را به منسجم ترین شکل اجرا می کند و شیوایی سخنان ایشان باعث می شود تا مخاطب هرگز از شنیدن و گوش سپاردن به آن مستند خسته نشود.
حال وقت آن است که با یکی از بازیگران و دوبلور های خوش نام ایرانی ناصر ممدوح آشنا شویم کسی که نه تنها بازی در چندیدن فیلم را در کارنامه خود درج کرده است، بلکه هنر گویندگی مستند و به چالش کشیدن مخاطبان در فیلم های مستند را نیز دارد. می توان گفت ناصر ممدوح یکی از خوش نام ترین گویندگان مستند ایرانی به شمار می رود و در این حوزه آثاری زیبا و ماندگار را خلق کرده است.
اگر نام هنر آنونس گویی برایتان جذاب باشد حتما با ابوالحسن تهامی آشنایی کافی دارید؛ چرا که وی اولین شخصی به حساب می آمد که آنونس گویی را به صورت حرفه ای انجام داد. ابوالحسن تهامی یک حرفه ای در عرصه مترجمی، دوبله و گویندگی مستند است و کمتر کسی پیدا می شود که همچون ایشان تسلط فوق العاده ای در این حوزه ها داشته باشد.
همانطور که در مقاله خواندیم، مستند به عنوان یکی از مهم ترین ژانرهای سینما و تلویزیون به حساب می آید و اغلب شخصی به نام راوی یا دانای کل به اسم گوینده مستند وجود دارد که به همه چیز آگاه است و فیلم از دید او به مخاطب ارائه می شود.
به همین جهت مهم است که گوینده ای را برای مستند خود انتخاب کنید که نه تنها بتواند قصه را روان و شیوا روایت کند، بلکه اصل و عنصری از قابلیت اعتماد را در لحن و بیانِ خود به تماشاگر انتقال دهد. درست است که گوینده مستند بر روی صفحه نمایش نامرئی است، اما بدون شک، یکی از مهمترین عوامل یک فیلم مستند است. هدف فیلم‌های مستند، اطلاع رسانی و آموزش در رابطه با مسائل و رویدادهای واقعی است که در طبیعت و جامعه رخ می دهد. اگر شما هم به دنبال یک راوی مستند برای فیلم خود هستید، با شماره موبایل های 09351024808 و 09201024808 تماس بگیرید و یا اینجا کلیک کنید.
مطلب پیشنهادی:
