حرفه ای شدن در هر زمینه ای نیازمند تلاش و پشتکار است، و اگر در حرفه گویندگی فعالیت دارید، باید برای بهتر یا بهترین شدن، چند مورد را در نظر بگیرید، اول اینکه حنجره خود را با تمرین و مراقبت تقویت کنید، با تمرین تنفس درست که با بالا رفتن کیفیت صدا رابطه مستقیم دارد به نفس گیری خود کمک کنید. بعد از تمرین کردنِ تقویت و پرورش صدا ، باید تمرینهای پُرحجم کردن صدا را انجام دهید، به شکلی که صدایتان دچار گرفتگی نشود و عمق پیدا کند، و در نهایت با ورزش دادنِ به عضلات حنجره صدایتان را قوی کنید. تمامی این موارد در سایت چکاوا به شکل مفصل توضیه داده شده است. اگر رویای گوینده شدن را درسر میپرورانید باید برای بهتر شدن در این زمینه صدایتان را تقویت کنید. حرفهای شدن در هر کاری نیازمند تمرین است. گویندگی نیز از این قاعده مستثنا نیست. شما برای یک اجرای ایدهآل حتی با وجود تجربه کافی نیز به تمرین و تقویت صدا نیازمندید.
در این مقاله در رابطه با تقویت صدا و تمرین برای گویندگی صحبت میکنیم.
پس از تمرین و تقویت صدا نکته بسیار مهم مراقبت از حنجره و صداست. اگر یک گوینده حرفهای هستید، حنجره شما تنها وسیله ای برای صحبت کردن نیست، بلکه ابزار کار شماست. برای آشنایی با اصول تربیت صدا برای گویندگی در ادامه با ما همراه باشید.
حنجرهی قوى و صداى قوى چیست؟
صدای قوی، صداى بلند یا توان فریاد زدن نیست بلکه حنجره و صدایى است که داراى بنیهای بالا و قدرتىاست.
یعنی بعد از اجراى یک برنامه، توانایى خود را از دست ندهد و بهاصطلاح «زود نگیرد».
بعضى افراد صداى پرطنین، پرحجم و بلندی دارند اما پس از مدتى استفاده از حنجره، تارهاى صوتىشان خسته میشود و توانایی ادامه اجرای برنامه را ندارند. بالعکس افراد دیگری نیز هستند که صداى کمحجم و نازکى دارند اما حنجرهای قوی دارند و تارهاى صوتىشان زود خسته نمیشود.
آنچه اهمیت دارد توانایی یک گوینده در حفظ قدرت حنجره از ابتداى یک برنامه تا انتهاى آن است. گوینده باید قدرت انجام یک برنامه کامل را به تنهایی داشته باشد. البته باید گفت که این خصوصیت بعد از سالها تجربه و اجراى برنامه بدست میآید. همچنین داشتن حنجره قوی به عوامل زیر نیز وابسته است ازجمله:
بنیه جسمانى، حالت جمجمه، بزرگى قفسه سینه، بزرگى حفرههای بینى و دهان و… .
یکی از ابتداییترین اصول تربیت صدا برای گویندگی تمرین تنفس صحیح است. بالا رفتن کیفیت صدا، رابطه مستقیم با کیفیت تنفس دارد. تنفس صحیح و اصولی صدا را دلنشینتر میکند. همانطور که میدانید تارهاى صوتى که صدا تولید میکنند، در واقع عضلههای کوچکی هستند. این عضلات هم مانند سایر عضلات بدن میتواند با ورزش کردن تقویت شود. با ورزش دادن به عضلات گلو و حنجره میتوان صدا را قویتر کرد.
اگر ورزش عضلات بازو، دمبل زدن است ورزشِ عضلاتِ حنجره، خواندن است.
1. ابتدا در محلى آرام با آرامش بنشینید و عضلات خود را شُل کنید.
2. سپس نفس عمیق بکشید و در پایینترین پرده، حرف «آ» را به صورت پیوسته و کشیده ادا نمایید و تا جایی ادامه دهید که بازدم شما تمام شود.
3. دوباره نفس بگیرید و ریهها را تا جایى که میتوانید، از هوا پر کنید و بگویید «آ» تا زمانی که بازدم تمام بشود.
4. این تمرین را پنج دقیقه بدون توقف تکرار کنید.
برای شروع این تمرین عجله نکنید و از پایینترین حالت تمرین را شروع کنید. اگر حس میکنید حنجره شما خوب گرم شده است، حال حرف «آ» را در یک پرده بالاتر، اجرا کنید. به همین ترتیب این تمرین را در پردههای بالاتر ادامه دهید. باید با حوصله و دقت این تمرین را انجام دهید، زیرا پختگى و تربیت صدا به تمرین در پردههای پایین بستگی دارد. بعد از یک ربع تمرین که حنجره شما به خوبى گرم شد، حال میتوانید یک اجرای عالی داشتهباشید بدون اینکه آسیبى به حنجره شما برسد.
پس از انجام تمرینات تقویت و تربیت صدا ، باید تمرینهای پُرحجم کردن و پُرطنین کردن صدا را انجام دهید. صدای پرحجم یعنی صدایی که بر فضاى خود احاطه کامل داشته باشد و از هر طرف بهصورت مستقیم و یکنواخت شنیده شود.
به چنین صدایی اصطلاحا <زنگدار> میگویند که گرفتگى ندارد.
براى پرحجم شدن صدا مراحل زیر را انجام دهید:
1. ابتدا راحت بنشینید و عضلات خود را شل کنید.
2. سپس به صورت تو دماغی کلماتى مانند ((مَنگ، هَنگ، زَنگ،…)) که به «نْگ» ختم میشوند را ادا کنید.
دقت کنید که دهانتان را با زبان مسدود کنید و کلمات را با کشیدگى ادا کنید.
3. یک شعر بیست بیتى را با زیرترین صدای ممکن بخوانید و پس از دقایقی استراحت دوباره تکرار کنید.
حرف «ر» را به صورت تشدیددار و کشیده «ررررر…» اجرا کنید.
علاوه بر تمرینهای گفته شده برای پرطنین شدن صدا کارهای زیر را نیز انجام دهید:
تمریناتى که تا اینجا گفته شد، باعث تغییرات محسوسى در تقویت و بهبود صدا میشود. اول پرهیز از عجله و دقت کردن در انجام تمرینها است. دو دیگر پیوستگی و استمرار انجام تمرینات است. تداوم تمرین و تربیت صدا باعث پختگی حنجره میشود. به طور کلی حتی یک گویندهی حرفهای هم باید تمرین را پیوسته انجام دهد تا حنجره انعطاف خود را از دست ندهد.
همیشه بهیاد داشتهباشید که بهترین تجویز براى حنجره، تمرین و جلوگیرى از تنبلى آن است.
البته از استراحت دادن به خود غافل نشوید. برای استراحت فک پائین را شُل کرده و با زبان کوچک راه حلق را مسدود نمایید، مانند زمانی که میخواهید خمیازه بکشید. بهصورتیکه صداى آن را در گوش خود حس کنید. این کار باعث استراحت کوتاه مدت حنجره میشود.
مطلب پیشنهادی: نریشن فیلم تبلیغاتی چه تفاوتی با بقیه نریشن ها دارد ؟