اپیزود ششم چکاوا

آقای ابوالحسن تهامی نژاد، جزو دوبلورها و گویندگانی هستن که نه فقط در حوزه صدا، بلکه در حوزه نقد و نوشتن هم سالهای زیادی هست که فعالیت دارند و در این زمینه ها هم مثل دوبله درخشانند. از نوشتن نمایشنامه و ترجمه گرفته، تا نوشتن و تهیه کتاب های صوتی و نقدهای زیادی در رابطه با دوبلهِ فیلم های سینمایی، تمامی این ها فعالیت های مهمی هست که سالهای سال آقای تهامی نژاد در حوزه ادبیات و فرهنگ انجام دادند و بسیار هم در این حوزه کارساز و تاثیر گذار بودند.

آقای ابوالحسن تهامی نژاد بی شک مهم ترین و تاثیرگذار فرد در نقد دوبلهِ ایران هستند، نگاه تیز و با دقت در کنار زبان نرم و محترمانه ایشون، سالهای ساله که زبان زد عام و خاص در میون هنرمندان، خصوصا گویندگانِ عرصه دوبلاژه. اما از اونجایی که همیشه تاریخ ثابت کرده که انتقاد تلخه و تغییر کردن سخت، برای عده ای ازهمکاران آقای تهامی نژاد این نقدها گرون تموم می شد و شاید اگه این نقدها جدی گرفته می شد، حالِ امروز دوبله ایران با اون سابقه طلایی، این نبود. نزدیک به 15 نقد دوبله مفصل درباره 15 فیلم متفاوت در مجله ماهنامه فیلم، به قلم ایشون چاپ شده. از جمله این نقدها باید به نقد دوبله (استرالیا)، (الیزابت)، (بهشت بر فراز آسمان برلین)، (پالپ‌ فیکشن)، (تایتانیک)، (زوربای یونانی)، (ساعت‌ها)، (سرگیجه)، (شبکه)، (قاتلین پیرزن)، (مردی برای تمام فصول)، (نقشه پرواز) و (هملت) اشاره کرد.

نویسندگی یکی دیگه از علایق و استعدادهای آقای تهامی نژاد در عرصه هنره. ایشون در تمام این سالها در کنار ترجمه کتاب از نوشتن غافل نشدند و  کتاب ها و مقالات زیادی با مضمون و محتوای دوبله رو به چاپ رسوندند . از جمله این کتاب ها، کتاب (چه گونه فیلم دوبله کنیم) که در سال 1399 در 3 سری به چاپ رسید. آقای تهامی در این کتاب تاکید کردند که درسته که حرفه دوبلاژ کاربسیار پر طرفدار و جذابیه، اما، این جذابیت شامل افرادی میشه که با هدف عشقِ به این کار پا در این مسیر عجیب و غیرقابل پیش بینی گذاشته باشند، چرا که اگه هدف پول باشه، راه سخت و دشواری پیش روی این افراد قرار می گیره. این کتاب سه قسمت داره که قسمت اولش در رابطه با فن دوبله و عوامل موثر در هر چه بهتر شدن اونه، که ترجمه خوب یکی از این عوامله0قسمت دوم در رابطه با فن بیان و شناخت این علم به عنوان یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین و کلیدی‌ترین نکات فن دوبله صحبت می کنه و قسمت سوم هم به به تاریخچه دوبله در ایران اختصاص داره.  ن‍م‍ای‍ش‍ن‍ام‍ه‌‌ی تاریخی (م‍ان‍ی‌ و ک‍رت‍ی‍ر)که در ش‍ش‌ پرده‏‏ نوشته شده، از دیگه اثرهای زیبا جناب تهامی نژاده. همینطور مقالاتی تحت عنوان (رفع ابهام از دو واژه‌ سغدی، ویژه نامه‌ فرهنگستان)،(چرا آژیدهاک در افسانه‌ی ایرانی نمی‌میرد)، (دوب‍ل‍ه‌ ام‍روز و دی‍روز)، (دوبله‌ای سرآمد از مدیر دوبلاژ نسل سوم : نقد دوبله مردی برای تمام فصول)، (دوب‍ل‍ه‌ ب‍ه‌ ف‍ارس‍ی‌: ن‍زدی‍ک‍ی‌ ب‍ه‌ گ‍وی‍ش‌ م‍ردم‌)،( کیفیت، کیفیت و کیفیت)، (گزارش‌های یازدهمین جشن سینمای ایران در سه پرده)، (احساس تعهد و بوی خوش کیفیت : نقد دوبله ( دریای درون ))، (ان‍ف‍ج‍ار و م‍گ‍س‌ ت‍س‍ه‌ ت‍س‍ه‌) و کتاب های گویایی همچون شازده کوچولو، تاریخ بیهقی، بهارستان جامی و گلستان سعدی از دیگر فعالیت های آقای تهامی در این عرصه است.

کافیه که ترجمه هم کنار بقیهِ مهارت ها و استعدادهای ناب آقای ابوالحسن تهامی بشینه که با خیال راحت بگیم، ایشون یکی از سه دوبلورهای فرهیخته و با سواد اما فروتن و افتاده عرصه هنر هستند، آقای تهامی تا به امروز نزدیک به 30 ترجمهِ کتاب، نمایشنامه، فیلمنامه که شامل هملت، رومئو و ژولیت، اهمیت ارنست بودن، ن‍ش‍ان‍ه‌ه‍ای‌ ت‍م‍دن‌ در م‍ری‍خ، هنری پنجم، جولیوس قیصر، صد رهبر تاثیرگذار تاریخ، جسارت امید، پنج نمایش‌نامه اسکار وایلد، تصویر دوریان گری، پیانیست، ب‍ررس‍ی‌ ادب‍ی‍ات‌ م‍ان‍وی‌ در م‍ت‍ن‌ه‍ای‌ پ‍ارت‍ی‌ و پ‍ارس‍ی‌ م‍ی‍ان‍ه‌، آیین زرتشت کهن روزگار و قدرت ماندگارش، وغیره و دو تالیف در کارنامه کاری خود دارند و به دلیل تسلطی که بر زبان انگلیسی دارند، ترجمه های خوب و معتبری با قلم ایشون چاپ و به مرحله فیلم و نمایش رسیده.

اگه نگیم همه مردم، می شه گفت که بین افراد کتابخون و اهل مطالعه، کسی نیست که شازده کوچولوِ رو نخونده باشه. کتابی که نویسنده خوش ذوق و مستعدی مثل آنتوان دو سنت اگزوپری اون رو نوشته و تا به امروز این کتاب، نزدیک به ۳۰۰ زبان و گویش ترجمه شده و با فروش بیش از ۲۰۰ میلیون نسخه، به یکی از پرفروش‌ترین کتاب‌های تاریخ تبدیل شده. کتاب شازده کوچولو پر طرفدارترین کتابِ فرانسوی‌ زبان در دنیاست. از اون جایی که اگزوپری خلبان هم بود، هواپیمای اون در سال 1935در صحرا آفریقا، دچار مشکل و نقص فنی می شه و مجبور می شه که در همون جا فرود بیاد، همین اتفاق بنای نوشتنِ قصه ای رو می ذاره، که بعدها با خوندنش سرنوشت خیلی از آدما رو در گوشه به گوشه این دنیا تغییر می ده. توی این کتاب نویسنده به شکلِ سوررئال، از کائنات و دوست داشتن حرف میزنه و از نگاه یه کودک که از سیارهِ کوچیکی اومده، به دنیا نگاه میکنه. حالا تصور کنید که به جای خوندن کتاب، قصه شازده کوچولو رو در قالب یک کتاب صوتی بشنوید، اونم با روایت و صدای رسا و اسرار آمیز آقای تهامی نژاد. هرچند قصهِ این کتاب، با داستان واقعی کمی متفاوته و ایشون با اقتباسی که از ترجمه احمد شاملو انجام دادند، این قصه رو به شکل روایت و گفتگو نقل کردند و در کنارش موسیقی و آواز هم زینت بخشِ این کتاب صوتی زیبا قرار دادند. صدا و گویندگی شیرین و پر از انرژی آقای تهامی، با لحنی که مدام در حال تغییره، این اثر رو بسیار ماندگار و شنیدنی کرده.  نزدیک به شصت و سه سال هنرنمایی که در قالب یک پکیج از نبوغ، ذوق، شایستگی، فروتنی و خستگی ناپذیری، جمع شده و آقای تهامی رو تبدیل به یکی از هنرمندان بی بدیل و منحصر به فرد عرصه هنر کرده. که در هر جا اگه ردپایی از حضور حرفه ای ایشون باشه، بی شک اون اثر به یاد ماندنی و پر از خاطره می شه.

یکی از داستان های مهم و مشهور شاهنامه فردوسی، داستان بیژن و منیژست، توی این داستان ما، روایت عاشقانهِ منیژه دخترِ اَفراسیاب و بیژن پسرِ گیو رو می خونیم. فردوسی دراین داستان، از مهر و وفا، دوستی و دشمنی، عدالت و بی عدالتی حرف میزنه. آقای تهامی نژاد، به خاطر علاقشون به آثار فردوسی و شاهنامه، کتاب صوتی بیژن و منیژه رو در قالب نمایش تهیه کردند. توی این بازیِ شنیداری، آقای ابوالحسن تهامی در نقشِ راوی حکیم ابوالقاسم فردوسی، میثم نیکنام در نقشِ گیو، نگین کیانفردر نقش بانوی فردوسی، منوچهر والی‌زاده در نقشِ کیخسرو پادشاه ایران، سعید شیخ‌زاده در نقشِ بیژن، تورج مهرزادیان در نقشِ گرگین پهلوان سپاه ایران، آشا محرابی در نقشِ منیژه، محمود قنبری در نقشِ افراسیاب، ، ژرژ پطرسی در نقشِ پیران ویسه  و مرحوم چنگیز جلیلوند در نقشِ رستم ایفای نقش کرده‌اند. شکلِ نمایشی که آقای تهامی برای این اثر زیبا تدارک دیدند، باعث شده که گویش و واژه های سختِ این اشعارِ ادبی راحت تر بشه و قصه شکلِ بسیار شیرین و دلپذیری به خودش بگیره. تسلط آقای تهامی روی شاهنامه و علاقه ای که به این آثار دارند، در کنارِ ذوق و دقتی که برای اجرای این شکل از قصه گویی مهیا می کنند، باعث شده جوون هایی که این شکل از شعر و ادبیات براشون کمی سخت به نظر می اد، مشتاق به شنیدن این شکل از داستان گویی بشند و گوش دادن به بیژن و منیژه شاهنامه براشون لذت بیشتری داشته باشه .

کتاب صوتی رستم و سهراب، اثر پرآوازه ابوالقاسم فردوسی با اجرا و صدای قدرتمند آقای ابوالحسن تهامی تبدیل به کتاب صوتی شد. این کتاب صوتی، داستان مرگِ سهرابِ جوان رو روایت می کنه که در جنگ با رستم، اسطوره شاهنامه، به دست پدرش کشته می شه. در سینما کوروش، در 5 مرداد سال 1396 برای این اثر، یک مجلس رونمایی از کتاب گرفته شد، آقای مرحوم چنیگیز جلیلوند در این اثر فاخر، گوینده نقش پرآوازه و پرطرفدار رستم هستند. گزینش و تنظیم این اثر توسط ابوالحسن تهامی، مدیر دوبلاژ ایرانی صورت گرفته. ابوالحسن تهامی، چنگیز جلیلوند، مریم شیرزاد، حامد بهداد و پرویز بهرام از گویندگان این کتاب صوتی هستند.

بعد از پر کشیدن استاد صدا و دوبله چنگیز جلیلوند، سیلِ عظیمی از مردم علاقه مند به دنیای دوبله  و همکاران این هنرمند فقید و بزرگ، در شوک فرو رفتند. اما شاید این فقدان نابه هنگام چنگیز جلیلوند که در سن 85 سالگی مثل سرو استوار بود، برای خانواده و رفقای نزدیکش از همه سخت ترو ناباورانه تر بود، خصوصا برای ابوالحسن تهامی که حرفه دوبله و گویندگی رو با چنگیز جلیلوند تقریبا در یک مقطع زمانی شروع کردند و در تمام این سالهای سهل و دشوار، با هم به پختگی و کمال رسیدند، و از دست دادن یار غاری که در تمام این مدت،  هم پا و رفیق روزهای سخت و آسون بود، غم بزرگی رو در دل آقای تهامی نشوند، در پی درگذشت چنگیز جلیلوند، ابوالحسن تهامی متنی رو با صدای زیباشون برای آقای جلیلوند به یادگار گذاشتند:

(یکشنبه دوم آذر، آسمان تهران چون چشمان من، گریست. آسمان ایران می گریست، برای چنگیز جلیلوند، که ویروس بی مروت، مجالش نداد. دوشنبه سوم آذر، صفحه اول همهِ روزنامه های صبحِ تهران پُر بود از تصویر جلیل، از تصویر خندان چنگیز جلیلوند، همه با گلستان گلستان واژه های خوشبو از او نوشته بودند، و من در آذرماه 82 سالگی، با ذهنی خزان کرده، تهی شدم از واژه های درخشان که در ستایش او بگویم، از آتش نبوغی بگویم که در وجود او شعله می کشید و به هنر دوستان، سینما دوستان، گرما می بخشد. برای سپاس از 63 سال دوستی بگویم که از میان بهار 36 تا پاییز غم انگیز 99 دوام آورد، چنگیز جلیلوند و من، به اتفاق، کارهای به یاد ماندنی بسیار به یاد گذاشتیم. در دو نمایش شنیداری رستم و سهراب و بیژن و منیژه، اونقش رستم رو اجرا کرد، چون رستم هنر ایران بود، چون رستم دوبلاژ ایران بود و حالا، رستم دوبلاژ ایران به زخم ویروس بی مروت، بر خاک افتاد و نیست، تا رستم و اسفندیار پا بکوبد. هنر ایران تسلیت، سینما ایران تسلیت، دوبلاژ ایران تسلیت، فارسی زبانان دوستدار سینما تسلیت، نیلوفر و فریبا جلیلوند تسلیت، خشایار جلیلوند تسلیت، خاندان آتش رنگ تسلیت، فریبرز روشن ضمیر تسلیت، نوه های چنگیز عزیز من تسلیت، تسلیت، تسلیت، تسلیت)