
تاریخچه دوبلاژ در ایران و جهان
تاریخچه دوبلاژ در ایران و جهان در دوره فیلمهای صامت ، برخی کارگردانهایی، از جمله گریفیث (D.W Griffith) وجود داشتند که به طور جدی تمایلی
تاریخچه ضبط صدا به قرن 19 برمیگرده و مخترعان ای مثل ادیسون و گراهام باعث و بانی این اختراع بزرگ شدن. با جنگ جهانی اول استودیوی ضبط صدا در شهر های بزرگ جهان به وجود آمدن و اولین استودیو با اسم oken در نیویورک تاسیس شد. اگر از اولین استودیوهای فرنگی بگذریم سراغ استودیو های وطنی بریم، باید گفت قدیمی ترین استودیو های ایران استودیو هشت، بل و استودیو پاپ بودند و خیلی زود تونستن در سطح جهانی با استودیوهای فرنگی برابری کنند و در نهایت میتوان گفت که استودیو چکاوا میخواد همون رویه استودیوهای قبلی رو البته با تجهیراتی کامل تر در عصر مدرن پیش بگیره، چکاوا یکی از بزرگترین استودیوها و پلتفرم های ضبط و اجرای آنلاین نریشنه.
استودیو ضبط صدا، معادل آجر و ملات و تجهیزات برای گویندگان و نوازندگان است. بسیاری از استودیوهای ضبط به اندازهی موزیسینهایی که در آنجا شاهکار خلق کردهاند معروف هستند مانند: استودیو Sun، Muscle Shoals، Motown، Electric Lady، Trident و Sunset.
ریشهی استودیو ضبط صدا به مخترعین قرن نوزدهم برمیگردد، مخترعانی همچون توماس ادیسون و الکساندر گراهام که زمینه را برای صنعت ضبط صدا فراهم کردند. همزمان با جنگ جهانی اول، استودیوهای ضبط صدا در شهرهای بزرگ سراسر جهان پدیدار شد، که شامل اولین استودیو OKeh (یک نماد ضبط آمریکایی) در نیویورک که توسط Otto KE Heinemann در سال 1918 تاسیس شده است. در آن برهه از زمان که میکروفونها و تقویت کنندهها توانایی ادغام شدن به صورت اکترونیکی باهم و ایجاد یک صوت و سیگنا واحد را دارا شدند؛ تحولی بزرگ در صنعت ضبط صدا به وجود آمد.
در دههی 30 استودیوهای ضبط روی فروش موسیقی متن فیلمها متمرکز شده بودند. با آمدن دهه 40 ایدهی آن که این استدیوهای ضبط می تواند نقش اساسی و مهمی از نظر تجهیزات و جو در ایجاد یک موسیقی عالی داشته باشند، به وجود آمد. شرکت های ضبط مانند RCA که در نیویورک و شیکاگو و هالیوود استودیو دارند، ددکا (Decca) شرکت ضبط جهانی و ضبط کلومبیا (Columbia)، روی تکنیکهای ضبط تمرکز کردند. پس از جنگ نیز شاهد ظهور استودیوهای ضبط صدای مستقل و و مهم مانند رادیو ضبط در هالیوود ، استودیوهای گاتهام در نیویورک و برن(Barn) در نشویل بودیم.
پایونربیل پاتنم (Pioneer Bill Putnam)، معمار اولیه استودیو ضبط مدرن، در استودیو خودش به نام Chicago’s Civic Opera از تکنیک هایی استفاده کرد که به مهندسی ضبط مدرن تعریف می شوند؛ مانند استفاده از نوار و ترکهای مختلط. او با این کار خلاقیت را گسترش داد. آلبوم پیشگامانه چارلی پارکر که در سالهای 1949 و 1950 ضبط شد؛ پلی به زمان تغییر و دگرگونی صنعت ضبط زد.
هنگامی که بیتلز(Beatles) در آگوست سال 1969 از عبور یک گورخر از خیابان جان وود در لندن برای کاور جلد آلبوم خود به نام Abbey Road عکاسی می کرد، در حال جشن گرفتن کنار ساختمانی بودند. ساختمانی که نقش اساسی در کمک کردن به آن ها برای تصاحب دنیای موسیقی را داشت و در همین فرآیند Abbey Road را به یکی از مشهورترین استودیوهای ضبط جهان تبدیل کرد.
این استودیو در سال 1931 ابتدا با عنوان استودیو EMI افتتاح شد و در سال های 1970 تا 1972 با ضبط آلبوم های بیلتز مشهور شد. تعدادی زیادی از هنرمندان فعلی مانند Ed Sheeran و Lady Gaga برای ضبط به این استودیو آمده اند. امروزه گردشگران زیادی به آنجا میروند تا با البوم معروف بیلتز که در آنجا ضبط شده عکس بگیرند.
در 30 ژانویه سال 1950 سام فیلیپس که یک جوان با استعداد ، دی جی و مهندس رادیو از آلاباما بود یک گاراژ ماشین در خیابان اتحادیه در تنسی را به خدمات ضبط منفیس تبدیل کرد.
فیلیپس درهای استودیو خود را به روی آماتورها باز کرد و سعی کرد نوارها را با نمادهای اصلی و بزرگ ضبط بفروشد. او توانست خیلی زود افرادی مانند هاولین وولف (Howlin’ Wolf ) و بیبی کینگ (BB King ) را به استودیو خود جذب و استودیواش را به مهد راک و r&b تبدیل کند. استودیویی که دنیای موسیقی را تغییر داد استودیویی فروتنانه، یک مغازه کوچک با محیط 20 در 35 فوت و یک اتاق کنترل کوچک. در طی 14 ماه او با ضبط گربه های دلتای او (His Delta Cats) از جکی برنزستون (Jackie Brenston) به رهبری ایکه ترنر Ike Turner) )، سرود موشک 88، که به عنوان اولین ضبط rock & roll در نظر گرفته میشود ؛ به طلا دست پیدا کرد.
در سال 1952 فلیسپس برچسب خورشید خود را با نماد 11 پرتوی آفتاب روانه کرد و به کشف افرادی مانند الویس پریسلی Elvis Presley، جری لی لوئیس Jerry Lee Lewis، روی اوربیسون Roy Orbison، کارل پرکینز Carl Perkins و جانی کش Johnny Cash پرداخت. فیلیپس در به دست آوردن بهترین نتیجه از اتاق آکوستیک، استاد بود. پسرش جری فیلیپس می گوید: “او همیشه سعی در ایجاد صدا داشت.” “او احساس کرد که استودیو آزمایشگاه اوست. موسیفیهای ساخته شده در ضبط خورشید پر از آزمایش بوده و تکنیک های اکو فیلیپس به خلق ضرباتی مانند Blue Moon Of Kentucky برای پریسلی کمک کرد.” مشکل بزرگ فیلیپس این بود که استودیو خورشید تنها دارای سیستم پخش ابتدای بود و نمی توانست با شرکتهای بزرگ ضبط ملی رقابت کند. در اواخر سال 1956 ، RCA قرارداد پریسلی را از فیلیپس با 35000 دلار خریداری کرد.ا ین استودیو در سال 190 بسته شد و ده سال پس از در گذشت پریسلی یعنی در سال 1987 دوباره باز شد. استودیو خورشید اکنون یک مقصد گردشگری محبوب است و هنوز هم جلسات ضبط شبانه را ارائه می دهد.
همزمان با ترک پریسلی از استودیو خورشید، طراحی های استودیو با پیشرفت چشمگیری روبه رو شد، زمانی که ساخت استودیو ضبط کاپیتول به اتمام رسید. استودیو کاپیتول در سال 1956تکمیل و افتتاح شد. یک ساختمان 13 طبقه که یکی از نمادین ترین ساختمان های لس آنجلس است. این ساختمان توسط لویس نیدورف Louis Naidorf طراحی شده است. مایکل روتینگر که بعنوان یک پیشگام تکنیک های صوتی مدرن است؛ اولین ضبط را در آنجا دارد. در طول دهههای آینده افرادی مانند بابی جنتری، پگی لی، نات کینگ کول، گلن کمپبل و کینگستون تریو در این استودیو هالیوودی ضبط داشته اند.
برج کاپیتول به اتاق های اکویش که بخشی از یک انبار بتونی زیرزمینی است نیز معروف شده است. این اتاق ها توسط گیتاریست افسانه ای و مهندس صدا لس پاول Les Paul طراحی شده تا صدای منعکس شدهی بهتری بدست بیاید. این اتاقک ها میتوانند تا 5 ثانیه انعکاس را ارائه دهند واین ارتعاشات خوب دلیل ایجاد صداهای کلاسیک در آهنگ The Beach Boys بود. بیش از گذشت 60 سال این استودیوی افسانه ای ضبط هنوز هم با چند مرمت و بازسازی تجهیزات کار می کند.
در سال 1959 بری گودری دفتر و گاراژ یک عکاس سابق را به یک استودیو تبدیل کرد و نوشتهای روی آن گذاشت که این گونه خوانده میشود “Hitsville USA”. موتاون ، به طرز حیرت آوری موفق بود. او توانست طی 7 سال، 7 خانه همسایههایش در بلوار West Grand در شهر Detroit به استودیو ی خود اضافه کند. این استودیو ضبط صدا به سرعت به یکی از موفقیت ترین تجارت آفریقایی – آمریکایی موسیقی در دنیا شد. در این هیچ شکی نیست که Motown صدایی بود که موسیقی آمریکا را برای همیشه تغییر داد. او راهی را برای برخی از هنرمندان تاثیرگذار مانند جکسون فایو، استیو واندر، ماروین گی و…. فراهم کرد. امروزه این استودیو کار نمی کند و به موزه تبدیل شده است و گردشگران از سراسر جهان برای بازیدید به آنجا می روند.
ای استودیو در سال 1967 توسط نورمن شفیلد در بریتانیا اففتاح شد. در اواخر دهه 60 و 70 بسیاری از هنرمندان تاثیرگذار مانند: دیوید بووی، بیلتز و… از درهای آن عبور کردند. آنها اولین کسانی بودند که از فناوری مدرن مانند کاهش نویز دالبی و حلقه هاس هشت چرخ برای چرخاندن استفاده کردند که باعث تغییر در ضبط موسیقی شد. متاسفانه این استودیو اوایل دهه 80 خریداری و تعطیل شد.
در سال 1969 توسط بخش آهنگ و ریتم Muscle Shoals در آلاباما افتتاح شد و جزو اولین استودیوهایی بود که توسط موسیقدانها اداره میشد. یکی از اولین آلبوم های ارائه شده توسط این استودیو، آلبوم
Cher’s debut به نام بزرگراه 3614 جکسون بود. از سال های 1969 تا 1978 این استودیو بیش از 200 آلبوم ازهنرمندانی چون Bob Dylan، Lynyrd Skynyrd، Duane Allman و…ضبط کرده است.
در سال 1969 در لوس آنجلس افتتاح شده و از آن زمان به بعد برای هنرمندان نمادین، از Diana Ross گرفته تا Fall Out Boy ضبط انجام داده است. بسیاری از مردم این استودیو را به لطف فیلمی به کارگردانی Foo Fighters’ Dave Grohl می شناسند. این استودیو همچنان پابرجاست و از به مشتریانی که می آیند و ضبط انجام می دهند خدمات ارائه می شود.
استودیوهای هوایی در لندن توسط جورج مارتین در سال 1969 افتتاح شد. این روزها به خاطر خصوصیات آکوستیک که از جهات مختلفی بی نظیر و متمایز هستند شناخته شده است. اگر در پرداختن فیلم یا موسیقی کلاسیک قرار دارید، باید بدانید که این به راحتی یکی از بالاترین فضاهای ضبط نمایه در این حوزه است؛ و این به این دلیل است که استودیوهای زیادی در جهان وجود ندارند که توانایی داشتن تعداد زیادی از نوازندگان با ضبط صدایی با کیفیت را داشته باشند. گذشته از کار استودیو در فیلم، بسیاری از هنرمندان بزرگی مانند Coldplay و Kate Bush در اینجا ضبط انجام دادهاند.
اما اگر به سراغ استودیوها در ایران برویم از جمله قدیمیترین استودیوهای ضبط صدا میتوان استودیو هشت، استودیو بل و استودیو پاپ را نام برد.
به عنوان یکی از قدیمی ترین استودیوها در ایران باید استودیو هشت را معرفی کرد. استودیو هشت در سال 1319 در چهارم اردیبهشت ماه در جاده قدیم شمیران افتتاح شد و بعدها در سال 1327 به میدان ارگ در تهران نقل مکان کرد و کم کم شبکههای صدا از این استودیو خارج شدند و فقط نمایشهای رادیویی برای این استودیو ماند. با این که در این استودیو بیشتر نمایش ضبط می شود، اما افرادی مانند استاد بنان در این استودیو آواز خواندهاند. استودیو هشت چندین سال پیش بازسازی شدهاست که بسیاری از هنرمندان و پیشکسفتان از این حرکت احساس نارضایتی کردهاند. آنها بر این باور بودند که باید با این ساختمان و بنا به عنوان یک آثار باستانی برخورد می شد و به جای بازسازی، مرمت صورت می گرفت. ضبط برنامههای خاطره انگیزی چون داستان شب، صبح جمعه و گلها در این استودیو انجام شدهاست. افراد بزرگی مانند عباس مصدق، فخری پازکی، نصرتااله محتشم، آذر دانشی، صادق بهرامی و… در این استودیو فعالیت داشتند. لازم به ذکر است اذان استاد موذن زاده نیز در این استودیو ضبط شده است. این استودیو بعد از 8 دهه همچنان به فعالیت خود ادامه می دهد و کسانی که در بخش رادیویی فعالیت میکنند را پذیرا می شود.
طرح پروژه استودیو بل در سال 1344 با توصیه و پیشنهاد مرتضی حنانه و جواد معروفی به مهندس سید علی اکبر نکوگر، رئیس دپارتمان صدای سازمان رادیو و تلوزیون ملی ایران،ریخته شد. یک سال بعد یعنی در سال 1345 مسئولیت نظاره بر پروژه را مهدی برکشلی؛ و مسئولیت اجرایی را پرفسور لیاقتی برعهده می گیرند. این استودیو در سال 1346 اولین فعالیتهای رسمی خود را آغاز می کند و آثار زیادی در آنجا ضبط می شود. آثاری از مرتضی حنانه، جواد معروفی، جلیل شهناز، سرودهای انقلابی استادان محمد رضا لطفی، محمد رضا شجریان، حسین علیزاده و… در سال 1373 تجهیزات فیلمسازی و مونتاژ هم به این استودیو اضافه میشد. از سال 1383 تا 1387 استودیو بل شروع به نوسازی و مدرنسازی میکند. فعالیت استودیو بل در سال 1387 با تجهیزات و امکاناتی مدرن و به روز شده دوباره آغاز میشود و همچنان نیز در این استودیو ضبط انجام میشود. این استودیو دارای اولین برند فوق حرفه ای AMS در آسیا است.
استودیو پاپ در سال 1349 توسط الکسان پادماگریان افتتاح شد. الکسان پادماگریان یک دندانپزشک علاقهمند به موسیقی بود و استودیو پاپ را با هزینه شخصی خودش ساخته است. این استودیو دارای امکانات اولیه و ابتدایی برای ضبط صدا بوده و به همین دلیل موسیقی ایران توانایی رقابت در عرصه جهانی را نداشته است. اما در سال 1350 ویگن داوودی ، از صدابرداران مشهور ایرانی، با سرمایهگذاری روی این استودیو توانست امکانات استودیو را با خرید دستگاههای جدیدتر از سویس افزایش دهد. پس از این اتفاقات اولین ضبط حرفهای با صدابرداری ویگن در ایران اتفاق افتاد. آشنایی نوازندگان و عوامل ضبط با روشها و متودهای جدید نیز با اقدامات و تلاشهای موسیقدان ایرانی به نا مواروژان انجام شد. صدابرداری در استودیو پاپ تا سال 1350 برعهده آقای ویگن بود اما از آن سال به بعد این مسیولیت به محسن کلهر که صدابردار موسیقی و دوبلاژ ایرانی بود واگذار شد. این استودیو همچنان به فعالیت خود وضبط صدا ادامه می دهد. از جمله آثار ضبط شده بعد از انقلاب در استودیو پاپ میتوان به: آلبوم موسیقی «فاصله» با صدای محمد اصفهانی، آلبومهای «مسافر» و «دهاتی» با صدای شادمهر عقیلی، آلبوم «شب سربی» با صدای نیما مسیحا و….اشاره کرد.
استودیو چکاوا را می توان یکی از استودیو ها و پلتفرم های ضبط و ارائه آنلاین نریشن معرفی کرد ، استارت آپ چکاوا راهکاری جدید و آنلاین برای ضبط صدا و نریشن ارائه داده که در آن شما می تویند به صورت غیر حضوری و آنلاین گوینده مورد نظرتون رو انتخاب کنید متن رو توسط همکاران ما در چکاوا نهایی کنید و بعد از ثبت سفارش نریشن را تحویل بگیرید.
در چکاوا ما با بیش از 200 گوینده حرفه ای، نیمه حرفه ای، گوینده کودک و گویندگان خارجی زبان همکاری میکنیم و شما میتوانید با توجه به نیاز و سلیقه گوینده مورد نظر را از میان تمامی صداهای حاضر انتخاب کرده و بعد از دو الی سه روز کاری نریشن مورد نظر را دریافت کنید ، برای سفارش با ما تماس گرفته(کلیک کنید) و یا به سایت چکاوا مراجعه کنید.
اشتراک گذاری این مطلب
عضویت در خبرنامه چکاوا
مطالب مرتبط
تاریخچه دوبلاژ در ایران و جهان در دوره فیلمهای صامت ، برخی کارگردانهایی، از جمله گریفیث (D.W Griffith) وجود داشتند که به طور جدی تمایلی
چه گوینده ای برای کتاب های صوتی مناسب است؟ اول اینکه باید مطمئن بشه که میتونه قصه رو به درستی برای مخاطب به تصویر بکشه