این روزها که کمتر کسی به دلیلِ مشغله های مدام، زمان برای کتاب خواندن به شکلِ فیزیکی دارد، کتاب های صوتی راه چاره بسیار مناسبی برای این خلاء هستند، این که در حین انجام یک عملِ دیگر مثل رانندگی، تمیز کاری خانه و استراحت قبل از خواب، بتوانی کتاب های دیگران را به جای خواندن بشنوی، یک موهبت به شمار می آید. اتفاقی که در این امکانِ جذاب و جایگزین، بیشتر از هر چیز دیگر اهمیت دارد، لحن و صدای گوینده کتاب صوتی است. در این مقاله می خواهیم بدانیم، که یک گوینده کتاب صوتی، چگونه می تواند بهترین باشد و شنوندگانِ زیادی را ترغیب کنند تا قصه و کتاب را از زبان آن بشنوند.
ما در اینجا به مهارت هایی اشاره می کنیم که با انجام آن، گوینده می تواند بهترین خودش شود.
اولین مهارت انسجام است. در اینجا انسجام، شاملِ بیان دقیق، واضح و صحیح است. اینکه شنونده بتواند کلمات و عبارات را از هم تمیز دهد. برای خواندن که شخصیت ندارد، لحن گوینده باید یکدست باشد و کم و زیاد نشود. مگر این که کتاب شخصیت داشته باشد و گوینده نقش راوی را هم به عهده داشته باشد. مهارت دوم تنفس است، یک گوینده کتاب صوتی، باید به اندازه کافی نفس داشته باشد تا در آخرِ جملات نفس کم نیاورد و یا بین جملات یا درون جمله ها نفس نفس نزند. این کار احتیاج به تمرین های نفس گیری دارد که معمولا برای این کارها، از طریق بینی انجام میشود. مهارت سوم اما، انتقال است. یعنی توانایی بیان یک داستان، به شکل قانع کننده، همان چیزی است که یک انتقال درست و منطقی را شکل می دهد. انتقال گوینده باید با روح و محتوای متن و قصد نویسنده تناسب داشته باشد.
یک انتقال درست، به زمانبندی و سرعتگذاری عناصر اضافی هم مرتبط است و باید متناسب با متن باشند. این یعنی گوینده، به هیچ وجه، و یا تا جایی که ممکن است، از الگوهای آهنگ تکراری استفاده نکند. اما همزمان جملات در کنار یکدستی لحن باید کمی تغییر کنند، تا قابل پیش بینی نباشند. چرا که ممکن است شنوندگان، ندانند که بعداً چه خواهید گفت. مورد چهارم، کنترل چشم، دهان و به طور کلی مغر است. این مهارت به معنی این است که مغز بر روی متن، متمرکز باشد و کتابی که روایتش بر عهده ماست، درست خوانده شود. راوی نباید تپق بزند و یا اشتباه کند. مهارت پنجم شخصیت پردازی است، به معنی اینکه گوینده بتواند، به تمام شخصیت های قصه جان ببخشد. شخصیت ها باید به لحاظِ سن، لهجه، نگرش و لحن، از هم متمایز شوند و صدا باید با ویژگی های شخصیت آنها مطابقت داشته باشد. مهارتِ آخر استقامت است،
این یعنی یک روایت کننده کتاب صوتی که تقریباً چهار تا شش ساعت در روز را پشت میکروفون می گذراند. نیاز به انرژی زیاد دارد. راویانی که به لحاظِ جسمی مناسب و از نظر عاطفی استوار هستند، به نسبت راویان دیگر، قادر هستند تا انرژی ذخیره شده بیشتری داشته باشند و در نهایت گوینده بهتری شوند. برای اطلاعات بیشتر در رابطه با موضوعاتی با عنوانِ کتاب صوتی، به وب سایتِ chakava.com مراجعه کنید.