منبع: مجله ی آنلاین هفته

دوبله، عنصر مهم اما مغفول در پادکست‌های سینمایی؛ گفت‌وگو با امیر ابویسانی

شعار معروف «تنها صداست که می‌ماند»، معرف بسیار خوبی است برای آنچه در این مقاله می‌خوانیم: گفت‌وگویی که حاصل هم‌سخنیِ ما با پادکست‌ساز گرامی، امیر ابویسانی است. او میزبان و تولیدکننده و گوینده‌ی پادکست «سینماتوگراف» است که به «سینما از دریچه‌ی دوبله» می‌پردازد. کوششی که علی‌رغم اندک‌بودن اپیزودهایش تاکنون، در میان اهالی فرهنگ و مخاطبان به جایگاه درخورتوجهی رسیده است.

امیدوارم با این مصاحبه فرهنگ‌دوستان بیشتری را با «سینماتوگراف» آشنا کند و سبب شود آن را دنبال کنند.

امیر ابویسانی گرامی با سلام و سپاس از وقتی که در اختیار «هفته» می‌گذاری. برای شروع لطفاً بفرما که امیر ابویسانی مایل است چطور خود را به مخاطبان ما معرفی کند؟

امیر ابویسانی: متولد و بزرگ‌شده مشهد هستم. در ایران تا مقطع کارشناسی ارشد مهندسی صنایع تحصیل کردم و در حال حاضر با همسرم در ونکوور کانادا زندگی می‌کنم.

چه شد که برای زندگی به این‌سوی جهان آمدی و شغلت در چه زمینه‌ای است؟

امیر ابویسانی: تقریباً ۱۰ سال پیش موقعیتی پیش آمد که برای مهاجرت به کانادا از طریق برنامه Quebec Skilled Worker اقدام کنم، من هم تنها به این دلیل که امتیازات لازم را داشتم، تشکیل پرونده دادم که بعد از چهار سال به مونترال رفتم و یک سال بعد هم سر از ونکوور درآوردیم.

در حال حاضر در یک سازمان که به ساکنان اولیه (بومی) کانادا خدمات درمانی می‌دهد مشغول به کار هستم.

چه شد که در کنار عالم مهندسی، سراغ کار فرهنگی رفتی؟ آیا تحت تأثیر مهاجرت بود (آن‌گونه که خیلی از پادکست‌سازها می‌گویند) یا سابقه و انگیزه‌ی دیگری در کار بوده است؟

امیر ابویسانی: مهاجرت تأثیر زیادی داشت. بعد از اقامت در کانادا، علاقه‌ام به تاریخ و ادبیات ایران بیشتر از قبل شد و مطالعاتم روی این دو حوزه متمرکز شد و شروع به خواندن کتاب‌ها و دیدن مستندهایی با همان موضوعات شدم. کتاب‌های مثل زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه، پنج اقلیم حضور، چشم‌هایش و سووشون از جمله آن‌ها بود.

البته علاقه به فیلم‌های قدیمی دوبله‌شده به فارسی از کودکی همراه من بود و در چند سال اخیر با گسترش بیشتر اینترنت، بسیاری از این فیلم‌ها در دسترس همه قرار گرفت و من هم آرشیو خوبی از آن‌ها دارم.

جزئی‌تر بپرسم: چرا پادکست رفت سراغ هنر صدا در سینما؟

میر ابویسانی: حدود دو سال پیش، اوایل زمستان ۱۳۹۷ با دنیای پادکست فارسی آشنا شدم و بعد از دو سه ماه، تصمیم گرفتم من هم سهمی در این جامعه داشته باشم. اوایل به فکر ساخت پادکستی با موضوع دیگری بودم. در حال جمع‌آوری اطلاعات و منابع بودم که با شنیدن پادکست چکش، در ذهنم جرقه سینماتوگراف خورد. در قسمت دوم پادکست چکش، قسمت کوتاهی از فیلم کازابلانکا با صدای آقای حسین عرفانی و خانم شهلا ناظریان پخش شد و حس خیلی خوبی به من داد. بعدازآن تصمیم گرفتم که پادکستی درباره دوبله بسازم. بگذارید از حس آن روزهایم برایتان بگویم، چنان جذب این ایده شده بودم که شب اول به‌سختی خوابم برد و در چند شب بعد، هر شب خواب یکی از دوبلورها رو می‌دیدم.

اینکه درباره سینما صحبت می‌کنم که موضوعی تصویری است اما من به سراغ صدا در سینما رفته‌ام و آن را به‌صورت صوتی ارائه می‌دهم برایم جالب است.

کار بسیار چالشی‌ای کردی به نظرم. از چند جهت: هم انتظاری که جذابیت نام سینما ایجاد می‌کند؛ و هم کمابیش تخصصی‌بودن رویکردش که شاید در بدو امر دشوار به نظر برسد. این‌ها چطور کنار هم نشست؟

امیر ابویسانی: بله دشوار که بود و هنوزم هست. سینما همیشه برای من جذاب بوده، تا زمانی که ایران بودم هم مجله‌های سینمایی مثل فیلم و دنیای تصویر می‌خواندم و سعی می‌کردم فیلم‌های ایرانی را در سینما ببینم و بعد از آشنایی با پادکست، بیشتر پادکست‌های سینمایی را دنبال می‌کردم.

درباره دوبله، به‌جز چند گوینده مطرح و شناخته‌شده و دیدن چند ده تایی فیلم دوبله، اطلاعات زیادی نداشتم. اما می‌دانستم که در بیست سال گذشته، در تلویزیون برنامه‌های مختلفی درباره دوبله ساخته شده بود. این شد که دست‌به‌کار شدم و تا جایی که می‌توانستم منابع موجود روی اینترنت را پیدا کردم و با علاقه‌ای وصف‌ناپذیر، شروع به دیدن گفتگوها و مستندها کردم. در همین فاصله، موفق به خریداری نسخه الکترونیکی کتاب تاریخ دوبله ایران شدم که منبع اصلی من در ساخت قسمت‌های تاریخی پادکستم هست.